بنادر هوشمند
در طول نیمقرن گذشته، صنعت حملونقل دریایی و بنادر هوشمند متحول و بازآفرینی شده است؛ با وجود پیشرفتهای رخداده در سالهای گذشته، بخشهایی از زنجیره ارزشافزوده عملیات بندری همچنان با استفاده از روشهای سنتی و کاغذی انجام میپذیرد و احتیاج به عواملی میباشد تا اطلاعاتی از اسکلهها، سطوح جادهها و کانتینرها جمعآوری نماید و در صورت وقوع هر نوع رخداد کارکنان را مطلع نماید و این دادهها از رصد لحظهای کشتیها و ورود و خروج کالاها مدیریت و آنالیز شوند تا برنامهریزی دقیقتر بهمنظور پیشگیری از هرگونه مخاطرهای صورت گیرد. در حوزه نظارت بر کانتینرها با سه چالش اصلی روبرو هستیم:
- اطمینان از اینکه کانتینر وارد شده دستنخورده است.
- اطمینان از انسجام و یکپارچگی کانتینر
- اطمینان از انتقال آن به فرد و یا مکان موردنظر
- سیستمی هوشمند باید تمامی این موارد را مورد نظارت قرار دهد و در صورت هرگونه رخدادی افراد را مطلع سازد.
تعریف پایه برای یک بندر هوشمند، استفاده از اطلاعات موجود و تحلیل آنها برای افزایش سرعت و دقت در انجام عملیات بندری است. در چنین بندری راهبران بندر میتوانند با کمک اطلاعات ثبت شده بهصورت دقیق پهلوگیری شناورها را برنامهریزی کنند و در اختیار اپراتورها قرار دهند و یا از محل قرارگیری بار و کانتینر در انبار و محوطه مطلع شوند و در اختیار رانندهها قرار دهند و یا با دریافت اطلاعات لحظهای از عملیات بندری، وضعیت بندر و ترمینال را رصد کنند. همچنین میتوانند وضعیت یک بارنامه یا کانتینر را از هر نقطهای ردگیری کنند. این مثالها نمونهای از کارهای اولیهای است که میتواند در یک بندر هوشمند باتوجهبه استانداردها صورت پذیرد. هوشمندسازی بنادر با استفاده از اینترنت اشیا موجب افزايش سرعت، ایمنی و دقت عملیات بهصورت گسترده میشود. اینترنت اشیا و حسگرهای هوشمند به سازمان بنادر و دریانوردی بهعنوان حاکمیت بندر و اپراتورهای ترمینال کمک میکنند تا بتوانند بهصورت مؤثر به ردیابی، پایش، مدیریت کارکرد و پایش وضعیت زیرساختهای فیزیکی و اماکنی که مدیریت میکنند را داشته باشند. سیستمهای نظارتی هوشمند خصوصاً سیستمهای مبتنی بر اینترنت اشیا میتوانند راندمان فعالیت جرثقیلها و سایر وسایل حملونقل بار درون بندری خصوصاً در نقاط پیک فعالیت بندر را افزایش داده و مدیریت مؤثرتری بر نگهداری بهینه آنها در اختیار بهرهبردار قرار دهند. این سیستم به اپراتورهای ترمینال کمک میکنند تا افزایش حجم و بهرهوری را بهراحتی کنترل و پایش کنند.
“بنادر هوشمند”

کشتی هوشمند
حسگرهای موجود در کشتی بر روی پارامترهای تعریف شده نظارت دارند و وضعیت، را به لایههای بالاتر برای تصمیم گیری منتقل میکنند.

پایش حمل بار
با قرار گیری سنسورها در کف جاده های ترانزیستی از وزن لحظهای خودروهاگزارش میشود و نشان از تخلیه یا عدم تخلیه بار این خودروها میدهند.

بندرهای هوشمند
حسگرهایی که دراسکله ها قرار میگیرند داده ها را در لحظه انتقال داده و در صورت وقوع هر نوع رخداد کارکنان را مطلع مینماید.

روشنایی هوشمند
تمامی چراغ های روشنایی حاضر در بنادر هوشمند شده و از راه دور قابل کنترل می باشد و باعث کاهش انرژی مصرفی خواهد شد.

کانتینرهای هوشمند
موقعیت مکانی، مبدأ، مقصد، شرایط درون کانتینر، محتویات و اطلاعات حیاتی کانتینرها به صورت بلادرنگو هوشمند جمع آوری میشود.

ردیابی محموله
نظارت و ردیابی لحظه به لحظه و دریافت گزارشات, به همراه مستندسازی هرگونه رویداد غیرعادی از جمله راهکارهای ردیابی محمولهها است
علاوه بر جابهجایی کارآمدتر کانتینرهای باری، در بنادر مجوزهای واردات یا صادرات کالا و همچنین عملیات ترخیص گمرک و بسیاری از فرایندهای حاکمیتی و قانونی را در خصوص ترخیص بار مورد پردازش هوشمند قرار میگیرد. بنادر توسعهیافته در حال آزمایش بلاکچین برای کاهش هزینههای مرتبط با اسناد حمل بار و پرداختهای گمرکی هستند. بلاکچین دادهها را بهصورت توزیع شده و در چند مکان ذخیره میکند، روندها را تسریع میکند و خطر هر نوع جعل یا دستکاری اسناد حمل را غیرممکن میسازد. فناوری بلاکچین نهتنها میتواند جایگزین بسیاری از تراکنشهای مالی و نقل و انتقالات بانکی گردد بلکه اسناد تولید شده تحت این فناوری میتواند نهتنها ضد جعل و هر نوع دستکاری است بلکه به دلیل ماهیت توزیع شده و چندوجهی خود میتوانند مشترکاً میان هر دو سازمان یا ملیتی روی یک سیستم تولید و مورد بهرهبرداری قرار گیرند. چنین درجه آزادی و اطمینانی میتواند به خطوط حملونقل، بنادر و پایانههای دریایی و گمرکات کمک میکند تا بهازای هر کانتینر صدها دلار در مبدأ و مقصد صرفهجویی نمایند.
در بنادر بزرگ هدایت کردن انبار کانتینرهاي خالی یکی از بزرگترین چالشهاي کانتینري است. در حالت عادی مدیریت کانتینرهای خالی به دلیل کمبود اطلاعات بسیار دشوار است و نتیجه آن تأثیراتی مثل افزایش ترافیک است. چنانچه ما یک سیستم جامع اطلاعاتی داشته باشیم که به صورت بلادرنگ اطلاعات حیاتی کانتینرها را از شبکه سنسورها جمعآوری کند و شامل: موقعیت مکانی، مبدأ، مقصد، شرایط درون کانتینر، محتویات و … باشد.در این زنجیرۀ حمل، صاحبان کشتی، دارندگان بار، آژانسهای مرزی، مقامات بندری و گمرکی به نحوۀ جابهجایی کالا دسترسی کامل دارند. از سوی دیگر این کانتینرها بهگونهای طراحی شدهاند که کالاهای خطرناک بلافاصله در کمترین زمان از سایر کالاها تشخیص داده میشوند. ازآنجاییکه محمولات یخچالی معمولاً نسبت به سایر کالاها از ارزش و حساسیت بالاتری برخوردارند و در مقابل نوسانات درجه حرارت بسیار آسیبپذیر میباشند، لذا ثابت نگهداشتن درجه حرارت برای این نوع محمولات در طول این مسیر طولانی، بسیار حائز اهمیت بوده و به همین جهت تکتک این کانتینرها باید به یک سامانه مرکزی متصل شوند
کانتینرها میتوانند با مجهز شدن به ردیاب، وظیفه خود را بهصورت کارآمدتر، مطمئنتر و راحتتر انجام دهند. نظارت و ردیابی لحظهبهلحظه و دریافت گزارشها, به همراه مستندسازی هرگونه رویداد غیرعادی از جمله راهکارهای ردیاب کانتینرها است. امکان ردیابی و نظارت بر محمولههای باری در هر لحظه و از هرجا امکانپذیر میشود, حتی زمانی که شبکههای موبایل در دسترس نباشند. به کمک ردیاب کانتینر میتوان نیازهای سازمان به ردیابی را با امنیت و بهرهوری بسیار بالا تأمین نمود. اگر هر کانتینر را بتوان بهتر و مؤثرتر ارسال کرد نرخ استفاده آنها و بازگشت سرمایه شرکتها افزایشیافته است. بر خلاف ردیابهای خودرو که وابسته به برق خودرو هستند، ردیابهای ضد آب مخصوص کانتینر دارای باتری بزرگی هستند که امکان مدتزمان کاری طولانی را فراهم کرده و همچنین امکان نصب فوری آن روی یک کانتینر بدون سیمکشی برق را مقدور میسازد. با استفاده از جیپیاس بر روی کانتینر میتوان زمان ارسال و دریافت محموله را به مشتری اطلاع داد که این کار باعث اعتماد و جلب رضایت مشتریان میشود.
یکی از بخشهای مهم مدیریت و نظارت بر تأمین ایمنی و امنیت زیرساختها، داراییها و نفرات میباشد. از سوی دیگر مدیریت تردد و صدور و ابطال مجوزها بر اساس فنسهای مجازی و فیزیکی … یکی از چالشهای همیشگی مدیریت یک بندر است. پردازش و آنالیز ویدئو و تصاویر دوربینهای نظارتی در لحظه برای تشخیص انواع تخلفات و رخدادها است. این سیستمها با بهرهگیری از فناوریهای پایهای یادگیری ماشین و هوش مصنوعی بر اساس رفتار و حرکت افراد، الگوها را شناسایی و تشخیص میدهد و در صورت وقوع هر نوع رفتار یا رخداد خارج از عرف یا پیشبینی از وقوع یک رخداد هشدارهای لازم به پرسنل امنیتی در قبال تهدید بالقوه صورت میپذیرد.
دوربینهایی در جادههای مواصلاتی كشور كه بیشترین حجم ترانزیتی در آنها انجام میشود نصب خواهد شد و میتوان از طریق سنسورهای قرار داده شده در كف جادهها از وزن لحظهای خودروها باخبر شد. این دوربینها در فاصله ۲۰ كیلومتری از یكدیگر قرار میگیرند و با گزارش لحظهای وزن خودروهای سنگین نشان از تخلیه یا عدم تخلیه بار این خودروها میدهند. این دوربینها و سامانه الكترونیكی علاوه بر نمایش وزن خودروهای سنگین، قابلیت تشخیص خودروهای بدون بارنامه را نیز دارند.